Eşe Çocuğa Ödenen Ücret Gider Yazılabilir Mi?
Serbest meslek erbabı gider olarak yazabilirken, tacirler gider olarak yazamazlar.
25 yaşın üzerindeki çocuklar bakımından ise tacirler de gider yazabilir.
Serbest meslek erbabı gider olarak yazabilirken, tacirler gider olarak yazamazlar.
25 yaşın üzerindeki çocuklar bakımından ise tacirler de gider yazabilir.
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
(Mükellef Hizmetleri Gelir Vergileri Grup Müdürlüğü)
Sayı : B.07.1.GİB.4.34.16.01-GVK 40-704
Tarih : 23/02/2012
Konu : Eşe ödenen ücretin gider yazılıp yazılamayacağı ile eş için ödenen SGK primleri, yurt dışı ve doğum borçlanma tutarlarının gelir vergisi matrahından indirilip indirilemeyeceği.
... Özelge talep formunda, eşinizin ücretli olarak yanınızda çalıştığı, eşinize yapılan ücret ödemelerinin ve ödenen SGK primlerinin ticari kazancınızın tespitine gider olarak indirilip indirilemeyeceği, eşiniz için 2011 Takvim yılı içerisinde ödenen doğum borçlanması ve yurtdışı borçlanmasına ilişkin tutarların gelir vergisi matrahının tespitinde gelir vergisi beyannamesi üzerinde indirim konusu yapılıp yapılamayacağı, indirim yapılması halinde bir limit olup olmadığı ve eşiniz için ödenen SGK primlerinin ticari kazancınız tespitinde gider olarak dikkate alınmaması halinde beyanname üzerinde indirim konusu yapılıp yapılamayacağı hususlarında bilgi talep edildiği anlaşılmakta olup konu hakkında Başkanlığımız görüşleri aşağıda açıklanmıştır.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun “Ücretin tarifi” başlıklı 61. maddesinde; “Ücret işverene tabi ve belirli bir işyerine bağlı olarak çalışanlara hizmet karşılığı verilen para ve ayınlar ile sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaatlerdir.
Ücretin ödenek, tazminat, kasa tazminatı (Mali sorumluluk tazminatı), tahsisat, zam, avans, aidat, huzur hakkı, prim, ikramiye, gider karşılığı veya başka adlar altında ödenmiş olması veya bir ortaklık münasebeti niteliğinde olmamak şartı ile kazancın belli bir yüzdesi şeklinde tayin edilmiş bulunması onun mahiyetini değiştirmez.” hükmü yer almıştır.
Öte yandan, aynı Kanunun 94. maddesinin birinci fıkrasının birinci bendinde ise hizmet erbabına ödenen ücretler ile 61. maddede yazılı olup, ücret sayılan ödemelerden, (istisnadan faydalananlar hariç) 103 ve 104. maddelere göre gelir vergisi tevkifatı yapılacağı hükme bağlanmıştır.
Aynı Kanunun 96. maddesinde; “Vergi tevkifatı, 94. madde kapsamına giren nakden veya hesaben yapılan ödemelere uygulanır. Bu maddede geçen hesaben ödeme deyimi, vergi tevkifatına tabi kazanç ve iratları ödeyenleri istihkak sahiplerine karşı borçlu durumda gösteren her türlü kayıt ve işlemleri ifade eder.” hükmü yer almaktadır.
Buna göre, eşiniz adına nakden veya hesaben herhangi bir aylık veya ücret ödemesinde bulunulması veya yanınızda çalıştırdığınız eşinizin sigorta primlerini yatırmanız halinde ücretin ödenmiş olduğunun kabul edilerek, Gelir Vergisi Kanununun 61, 94, 103 ve 104. maddeleri gereğince gelir vergisi tevkifatına tabi tutulması ve tevkif edilen vergilerin aynı Kanunun 98. maddesine göre muhtasar beyanname ile beyan edilerek ödenmesi gerekmektedir.
Öte yandan, Gelir Vergisi Kanununun 40. maddesinin (1) numaralı bendinde, ticari kazancın elde edilmesi ve idame ettirilmesi için yapılan genel giderlerin ve aynı maddenin (2) numaralı bendinde de, hizmetli ve işçilerin iş yerinde veya iş yerinin müştemilatında iaşe ve ibate giderleri, tedavi ve ilaç giderleri, sigorta primleri ve emekli aidatının (Bu primlerin ve aidatın istirdat edilmemek üzere Türkiye’de kain sigorta şirketlerine veya emekli ve yardım sandıklarına ödenmiş olması ve emekli ve yardım sandıklarının tüzel kişiliği haiz bulunmaları şartıyla) safı ticari kazancın tespitinde gider yazılabileceği hükme bağlanmış, aynı kanunun 41. maddesinin (2) numaralı bendinde ise teşebbüs sahibinin kendisine, eşine ve küçük çocuklarına işletmeden ödenen aylık, ücret, ikramiye, komisyon ve tazminatların gider olarak kabul edilemeyeceği hüküm altına alınmıştır.
Bu hükümlere göre, işyerinizde çalıştırdığınız eşinize yapılan ödemelerin (ücret ve sigorta priminin) ve eşiniz adına yapılan ödemelerin safı ticari kazancın tespitinde gider olarak dikkate alınması ve beyanname üzerinden indirimi mümkün bulunmamaktadır.
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
ANKARA VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
(Mükellef Hizmetleri Gelir Vergileri Grup müdürlüğü)
Sayı : 38418978-120[40-14/8]-128
Tarih : 05/02/2015
Konu : Çocuğa ödenen ücretin gider yazılıp yazılamayacağı
... Özelge talep formunda, .... 1988 doğumlu oğlunuzu işyerinizde sigortalı olarak çalıştırmayı düşündüğünüz belirtilerek, çocuğunuza yapacağınız ücret ödemelerinin ticari kazancınızın tespitinde gider olarak dikkate alınıp alınmayacağı hususunda Başkanlığımız görüşü talep edilmektedir.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun "Ücretin tarifi" başlıklı 61. maddesinde ise; "Ücret işverene tabi ve belirli bir işyerine bağlı olarak çalışanlara hizmet karşılığı verilen para ve ayınlar ile sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaatlerdir.
Ücretin ödenek, tazminat, kasa tazminatı (Mali sorumluluk tazminatı), tahsisat, zam, avans, aidat, huzur hakkı, prim, ikramiye, gider karşılığı veya başka adlar altında ödenmiş olması veya bir ortaklık münasebeti niteliğinde olmamak şartı ile kazancın belli bir yüzdesi şeklinde tayin edilmiş bulunması onun mahiyetini değiştirmez." hükmü yer almıştır.
Ayrıca, aynı Kanunun 94. maddesinin birinci fıkrasının birinci bendinde hizmet erbabına ödenen ücretler ile 61. maddede yazılı olup, ücret sayılan ödemelerden, (istisnadan faydalananlar hariç) 103 ve 104. maddelere göre gelir vergisi tevkifatı yapılacağı hükme bağlanmıştır.
Anılan Kanunun 96. maddesinde de; "Vergi tevkifatı, 94. madde kapsamına giren nakden veya hesaben yapılan ödemelere uygulanır. Bu maddede geçen hesaben ödeme deyimi, vergi tevkifatına tabi kazanç ve iratları ödeyenleri istihkak sahiplerine karşı borçlu durumda gösteren her türlü kayıt ve işlemleri ifade eder." hükmü yer almaktadır.
Buna göre, oğlunuz adına nakden veya hesaben herhangi bir aylık veya ücret ödemesinde bulunulması ve yanınızda çalıştırdığınız oğlunuzun sigorta primlerini yatırmanız halinde ücretin ödenmiş olduğu kabul edilerek, yapmış olduğunuz ücret ödemelerinin Gelir Vergisi Kanununun 61, 94, 103 ve 104. maddeleri gereğince gelir vergisi tevkifatına tabi tutulması ve tevkif edilen vergilerin aynı Kanunun 98. maddesine göre muhtasar beyanname ile beyan edilerek ödenmesi gerekmektedir.
Diğer taraftan, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 40. maddesinin ikinci fıkrasının (1) numaralı bendinde, ticari kazancın elde edilmesi ve idame ettirilmesi için yapılan genel giderlerin safı ticari kazancın tespitinde gider yazılabileceği, 41. maddesinin (2) numaralı bendinde ise teşebbüs sahibinin kendisine, eşine ve küçük çocuklarına işletmeden ödenen aylık, ücret, ikramiye, komisyon ve tazminatların gider olarak kabul edilemeyeceği hüküm altına alınmıştır.
Ayrıca, 23/10/2012 tarih ve 85 sayılı Gelir Vergisi Sirkülerinin "10. Diğer Hususlar" başlıklı bölümünde "Çocuk veya küçük çocuk tabiri, mükellefle birlikte oturan veya mükellef tarafından bakılan (nafaka verilenler, evlat edinilenler ile ana veya babasını kaybetmiş torunlardan mükellefle birlikte oturanlar dâhil) 18 yaşını veya tahsilde olup 25 yaşını doldurmamış çocukları ifade eder." açıklamasına yer verilmiştir.
Bu çerçevede, işyerinizde çalışacak .... 1988 doğumlu çocuğunuza yukarıda yer alan açıklamalar çerçevesinde yapacağınız ücret ödemelerinin safı ticari kazancın tespitinde gider olarak dikkate alınması mümkün bulunmaktadır.
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
Mükellef Hizmetleri Gelir Vergileri Grup Müdürlüğü
Sayı : 62030549-120[68-2016/482]-205289
Tarih : 08.03.2019
Konu : Serbest meslek erbabının, yanında çalıştırdığı eşine ödediği ücret ve hizmetlerin indirim konusu yapılıp yapılmayacağı
... Özelge talep formunda, serbest muhasebeci ve mali müşavir olarak serbest meslek faaliyetinde bulunduğunuzu belirterek, yanınızda çalıştırdığınız eşinize ödediğiniz ücret ve sigorta işveren payı ile eşiniz adına yaptığınız yemek, sağlık, ulaşım harcamalarının gider olarak dikkate alınıp alınamayacağı ile yine eşiniz adına ödediğiniz bireysel emeklilik katkı payını serbest meslek kazancınızdan indirim konusu yapıp yapamayacağınız hususlarında Başkanlığımız görüşü talep edilmektedir.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun;
61. maddesinde; “Ücret, işverene tabi ve belirli bir işyerine bağlı olarak çalışanlara hizmet karşılığı verilen para ve ayınlar ile sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaatlerdir.
Ücretin ödenek, tazminat, kasa tazminatı (Mali sorumluluk tazminatı), tahsisat, zam, avans, aidat, huzur hakkı, prim, ikramiye, gider karşılığı veya başka adlar altında ödenmiş olması veya bir ortaklık münasebeti niteliğinde olmamak şartı ile kazancın belli bir yüzdesi şeklinde tayin edilmiş bulunması onun mahiyetini değiştirmez.” hükmü,
68. maddesinde “Serbest meslek kazancının tespitinde aşağıda yazılı giderler hasılattan indirilir.
1. Mesleki kazancın elde edilmesi ve idame ettirilmesi için ödenen genel giderler (İkametgâhlarının bir kısmını iş yeri olarak kullananlar, ikametgâh için ödedikleri kiranın tamamı ile ısıtma ve aydınlatma gibi diğer giderlerin yarısını indirebilirler. İş yeri kendi mülkü olanlar kira yerine amortismanı, ikametgâhı kendi mülkü olup bunun bir kısmını iş yeri olarak kullananlar amortismanın yarısını gider yazabilirler.).
2. Hizmetli ve işçilerin iş yerinde veya iş yerinin müştemilatındaki iaşe ve ibate giderleri, tedavi ve ilaç giderleri, sigorta primleri ve emekli aidatı (bu primlerin ve aidatın geri alınmamak üzere Türkiye’de kain sigorta şirketlerine veya emekli ve yardım sandıklarına ödenmiş olması ve emekli ve yardım sandıklarının tüzel kişiliği haiz bulunmaları şartıyla) ile 27. maddede yazılı giyim giderleri,
…” hükmü,
23. maddesinde: “Aşağıda yazılı ücretler Gelir Vergisinden istisna edilmiştir.
8. Hizmet erbabına işverenlerce yemek verilmek suretiyle sağlanan menfaatler (işverenlerce, işyerinde veya müştemilatında yemek verilmeyen durumlarda çalışılan günlere ait bir günlük yemek bedelinin 6.000.000 lirayı (16 TL) aşmaması ve buna ilişkin ödemenin yemek verme hizmetini sağlayan mükelleflere yapılması şarttır. Ödemenin bu tutarı aşması halinde, aşan kısım ile hizmet erbabına yemek bedeli olarak nakten yapılan ödemeler ve bu amaçla sağlanan menfaatler ücret olarak vergilendirilir.)
…
10. Hizmet erbabının toplu olarak işyerlerine gidip gelmelerini sağlamak maksadıyla işverenler tarafından yapılan taşıma giderleri;
…” hükmü yer almaktadır.
Öte yandan, aynı Kanunun 94. maddesinin birinci fıkrasında tevkifat yapacaklar sayılmış, aynı fıkranın (1) numaralı bendi ile hizmet erbabına nakden veya hesaben ödenen ücretler üzerinden 103 ve 104. maddelere göre gelir vergisi tevkifatı yapılması gerektiği hükme bağlanmıştır.
23/10/2012 tarihli ve 85 Seri No.lu Gelir Vergisi Sirkülerinin “8.3. Ödenen Şahıs Sigorta Primlerinin Yıllık Beyanname ile Beyan Edilecek Gelirlerden İndirimi” başlıklı bölümünde, bireysel emeklilik sistemine ödenen katkı paylarının hiçbir surette indirim konusu yapılmayacağı açıklanmıştır.
Yukarıda yer alan hükümler uyarınca yanınızda çalışan;
– Eşinizin fiilen ve aktif olarak yanınızda çalışması şartıyla, eşinize yapacağınız ücret ödemelerinin Gelir Vergisi Kanununun 68. maddenin birinci fıkrasının (1) numaralı bendi kapsamında, iş yerinde veya iş yerinin müştemilatındaki tedavi ve ilaç giderleri ile sigorta primlerinin 68. maddenin birinci fıkrasının (2) numaralı bendi kapsamında serbest meslek kazancınızın tespitinde gider olarak dikkate alınması mümkün bulunmaktadır.
– Eşinize verdiğiniz yemeğin işyeri ve müştemilatında verilmesi halinde, yemek bedelinin tamamının gelir vergisinden istisna edilmesi gerekir. Yemek işyeri ve müştemilatı dışında veriliyorsa yemek bedeline ilişkin faturanın işveren adına düzenlenmesi ve yemek bedeline ilişkin ödemenin bu hizmeti sağlayan lokanta veya kuruluşa yapılması halinde, yemek bedelinin Gelir Vergisi Kanununun 23. maddesinin (8) numaralı bendinde yer alan miktara kadar olan kısmının (302 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliği ile 2018 takvim yılında uygulanmak üzere 16 TL.) gelir vergisinden istisna tutulması, fazlasının ilgili ayın ücretine dahil edilerek vergilendirilmesi gerekir. Nakit olarak verilen yemek bedelinin ise tamamı ücret olarak vergiye tabi olacaktır.
– Eşinizin işe gidip gelmesi için yapılan İstanbul kart ve benzeri ödemelerin, Gelir Vergisi Kanununun 23. maddesinin birinci fıkrasının (10) numaralı bendi uyarınca istisna kapsamında değerlendirilmesi mümkün değildir.
Diğer taraftan, yanınızda çalıştırdığınız eşiniz adına bireysel emeklilik sistemine ödenen katkı paylarının, işyeri dışındaki sağlık harcamalarının ve İstanbul kart benzeri ödemelerin ücret olarak değerlendirilmesi ve gelir vergisi matrahına eklenerek tevkifata tabi tutulmak suretiyle Gelir Vergisi Kanununun 68 inci maddenin birinci fıkrasının (1) numaralı bendi kapsamında gider olarak dikkate alınması mümkün bulunmaktadır.